Iman Willem Falck

geboren: 25 maart 1736 in Colombo; overleden: 6 februari 1785 in Colombo

Functies bij de Compagnie

• Geheimschrijver in Batavia: 1 december 1759
• 2e secretaris van de Indische regering in Batavia: 4 juni 1763
• 1e secretaris van de Indische regering in Batavia: 16 december 1763
• Gouverneur van Ceylon: 6 augustus 1765 tot 6 februari 1785

Biografie

Mr. Iman Willem Falck kwam in 1757 met het schip Amelisweerd als onderkoopman in Indië en werd 1 december 1759 in deze rang benoemd tot geheimschrijver van de Hoge Heren. Op 3 februari 1761 werd hij bevorderd tot koopman. Hij bleef in zijn functie van geheimschrijver. Op 9 juni 1761 werd hij ook nog 1e vaandrig van de casteelspennisten. Op 9 juli 1761 werd Falck benoemd tot opperkoopman. Op 4 juni 1763 werd hij 2e secretaris van de Hoge Indische regeering en op 12 september 1763 provisioneel 1e secretaris. In die functie is hij op 16 december 1763 bevestigd. Op 6 juni 1765 werd hij benoemd tot gouverneur van Ceylon, in welke functie hij op 6 augustus d.a.v. begon en 20 jaren zou bekleden. Wegens zijn grote verdiensten werd Falck bij brief van de Heren XVII van 21 oktober 1766 aangesteld tot raad extra-ordinair van Indie (bevestigd in een resolutie van de Indische regering van 14 juni 1767); Bij brief van de Heren XVII van 10 oktober 1775 (bevestid in een resolutie van de Indische regering van 28 mei 1776) werd hij aangesteld als raad van Indie. Bij brief van de Heren XVII van 8 december 1781 (bevestigd in een resolutie van de Indische regering van 5 mei 1783) is Iman Willem Falck tot directeur-generaal van Indie gekozen, maar hij wilde dat liever niet aanvaarden en op zijn verzoek van 4 juli 1783 wordt hij dan ook eervol van die post ontslagen. Hij bleef dus op Ceylon, waar hij op 6 februari 1785 in Colombo overleed. Hij is wel aangemerkt als de laatste grote figuur van de VOC.

Gedurende zijn bewind bracht hij de door zijn voorganger begonnen oorlog tegen Kandy tot een goed einde door het opnieuw veroveren van de hoofdstad Kandy en het voordelige verdrag van 14 februari 1766 met deze vorst. Bij resolutie van 25 april 1766 bepaalde de Indische regering, dat de beloofde premie van 100.000 gld. voor de verovering afgegeven mocht worden[Realia].
Bij het uitbreken van de oorlog tegen Engeland in 1780 bezette Engeland de VOC-kantoren in Suratte, Coromandel en Bengalen en het tot Ceylon behorende Tutucorijn, gelegen op de vasten wal van India en Trincomale. De laatste plaats werd echter door de Fransen onder Suffren in 1781 weer veroverd op de Britten.

Iman Willem Falck was geboren in Colombo op 25 maart 1736, daar gedoopt in april d.a.v.. Hij was de zoon van Frans Willem Falck, uit Keulen, fiscaal van Colombo en dessave van Matara, waar Frans Willem op 7 augustus 1737 stierf, toen zijn zoon pas een jaar oud was, en van Adriana Gobius uit Semarang (zij was geboren op Ceylon in 1736 en overleed in Colombo in 1785^[1]). Voor zijn opvoeding werd hij naar zijn grootmoeder in Holland gestuurd. Iman Willem Falck promoveerde in de rechten in Utrecht in 1756^[1] waarna hij weer terug ging naar Indië. Hij trouwde op 28 februari 1763 (ondertrouw Batavia 19 februari) met Theodora Rudolpha de Wendt, geboren in Batavia op 17 december 1748 en dochter van Gerardus Beylanus de Wendt, brigadier van de VOC, en van Johanna Wilhelmina Muntz.
Na de dood van Iman Willem hertrouwde zij in Gale op 26 oktober 1785 met Elias de Paravicini di Capelli, kapitein — later majoor — ingenieur in Colombo, weduwnaar met één dochter van Johanna van der Poel. De lijkstatie van Iman Willem Falck's begrafenis op  10 februari 1785 is afgedrukt in de Nederlandse Mercurius, dl. 59, 1785, p. 126 en in De Wapenheraut 1897^[2], p. 129.

De stoffelijke overblijfselen van Iman Willem Falck werden met die van andere gouverneurs en ambtenaren op 4 september 1813 plechtig overgebracht van de oude kerk in het fort naar de Wolvendaalkerk, waarbij zijn weduwe en haar tweede echtgenoot Paravicini aanwezig waren. In deze kerk herinneren aan hem een prachtig wapenbord en monument en een grafsteen. Hij liet geen kinderen na.

Bronnen

[1] Molhuysen, P.C., en P.J. Blok (red.), 1911-1937. Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW) . - Leiden: A.W. Sijthoff's Uitgevers Maatschappij, 1911-1937. [nl]
[2] Wapenheraut, 1897. De Wapenheraut, 1e jaargang 1897. - 's-Gravenhage: Heraldisch-Genealogisch Archief, 1897.
[3] Wijnaendts van Resandt, W., 1944. De gezaghebbers der Oost-indische Compagnie op hare buiten-comptoiren in Azië. - Amsterdam: Uitgeverij Liebaert, 1944. - 316 p., [nl]