Simon Jacobszn. Cos

geboren: 1614; overleden: 24 februari 1664 in Amboina

Functies bij de Compagnie

• Landvoogd van Amboina: 1650 tot 1651 (waarnemend)
• Landvoogd van Amboina: 1654 tot 1656 (waarnemend)
• Landvoogd van Ternaten: 1656 tot 1662
• Landvoogd van Amboina: 7 juli 1662 tot 1664

Biografie

Simon Jacobszn. Cos werd in 1643 onderkoopman, in 1647 tijdelijk fiscaal, hij kreeg in 1648 de rang van opperkoopman en werd hoofd op Loehoe (Klein Ceram). In 1650 werd hij secunde op Ternate, waar hij in 1654 als president en twee jaar later als gouverneur optrad. In 1660 werd Simon Cos benoemd tot raad-extraordinaris. Twee jaar later, in 1662, werd hij aangesteld als commissaris der oostersche provinciën en als landvoogd van Amboina. Op 7 juli van dat jaar aanvaardde hij dat ambt uit handen van Jacob Hustaart, die met het schip Walvis naar Java vertrok. Een van zijn eerste regeringsdaden was de bouw van het stenen fort in Kajeli op Boeroe, dat naar hem de naam Cosburg, later Oostburg, kreeg. Met de later zo beroemd geworden George Everhard Rumphius, die aanvankelijk in militaire dienst was, ondernam hij een commissie-reis naar de Banda-eilanden ter inspectie van de versterkingen daar. Kort na zijn terugkomst kreeg hij een abces aan een van zijn benen, dat zware koorts veroorzaakte en waaraan hij overleden is. In de hervormde kerk op Ambon bevindt zich begin 20e eeuw nog zijn gebeeldhouwde zerk met een bondig grafschrift.

Simon Cos was een van de rijkste landvoogden van de Molukken, vermoedelijk door een verboden handel met de Spanjaarden tijdens zijn bewind over Ternate. Hij vermaakte o.a. aan zijn broer en de armen in Hoorn, aan de vier zusters van zijn echtgenote en aan zijn vrienden aanzienlijke sommen geld [Van de Wall].

Simon Jacobszn. Cos was getrouwd met Elisabeth Abbema, die geboren was op 8 (of 11) november 1638. Zij stond bekend als een schoone, deugdzame, opgewekte vrouw, een aanwinst voor de kleine samenleving op Ternate en Ambon. Na het overlijden van Simon hertrouwde zij op 2 augustus 1664 met gouverneur-generaal Johan Maatsuyker. Beide huwelijken bleven kinderloos. Elisabeth overleed op 19 november 1674.

Bronnen

[1] Molhuysen, P.C., en P.J. Blok (red.), 1911-1937. Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW) . - Leiden: A.W. Sijthoff's Uitgevers Maatschappij, 1911-1937. [nl]
[2] Rumphius, Georg Everhard, 2002. De Ambonse eilanden onder de VOC : zoals opgetekend in De Ambonse Landbeschrijving. - Utrecht: Landelijk Steunpunt Educatie Molukkers, 2002. - 254 p., [nl]
[3] Valentijn, François, 2002. Oud en Nieuw oost-Indiën, deel II. - Franeker: Uitgeverij Van Wijnen, 2002. [nl]
[4] Wall, V.I. van de, 1928. De Nederlandsche oudheden in de Molukken. - 's-Gravenhage: Martinus Nijhoff, 1928. - 311 pp., [nl]